W muzyce (zwłaszcza w kontekście teorii jazzowej lub kompozycji) termin „plateau” może mieć różne znaczenia w zależności od kontekstu, ale najczęściej oznacza moment lub fragment, w którym melodia lub harmonia utrzymuje się na stałym poziomie – czyli „płaską” część, bez wyraźnego wznoszenia lub opadania.
Kilka przykładów zastosowania:
- Melodycznie – seria nut o tej samej wysokości lub wąskim zakresie, tworząca „płaski” fragment frazy.
- np. w frazie jazzowej przez 2–3 takty melodia nie zmienia się znacząco, tworząc melodyczne plateau.
- Harmonicznie – akord lub grupa akordów, które powtarzają się lub pozostają w tej samej funkcji harmonicznej przez dłuższy czas.
- np. kilka taktów dominującego akordu V7 przed rozwiązaniem do toniki – można to nazwać harmonicznym plateau.
- Dynamicznie – fragment utworu, w którym głośność lub intensywność muzyki utrzymuje się na tym samym poziomie.
W jazzie i teorii improwizacji plateau może być też traktowane jako punkt stabilizacji, na którym można wprowadzać kolory, ornamenty lub modulacje.
Melodyczne plateau
Melodia: C — C — C — C — D — E
Czas: 1 2 3 4 5 6
- Nuty
C — C — C — C
tworzą plateau: melodia utrzymuje się na tej samej wysokości przez kilka taktów. - Potem następuje ruch w górę (
D
,E
), czyli zakończenie plateau.
Harmoniczne plateau
Akordy: | G7 | G7 | G7 | G7 | Cmaj7 |
Takty: 1 2 3 4 5
- Akord G7 powtarza się przez kilka taktów → harmoniczne plateau.
- Dopiero na takcie 5 następuje rozwiązanie do toniki Cmaj7.