Backdoor dominanta to alternatywny sposób prowadzenia harmonicznego do toniki, czyli akordu I. Zamiast klasycznej dominanty V7, stosuje się akord ♭VII7, który dzięki wspólnym dźwiękom i funkcji prowadzi do toniki z nieco łagodniejszym, bardziej jazzowym brzmieniem.
Backdoor dominanta to akord ♭VII7, który prowadzi do I, zamiast klasycznego V7.
Porównanie:
Funkcja | Klasyczna dominanta | Backdoor dominanta |
---|---|---|
Akord | V7 → I | ♭VII7 → I |
W C-dur | G7 → C | Bb7 → C |
W A-moll | E7 → Am | G7 → Am |
Brzmienie | Napięcie–rozwiązanie (ostre) | Łagodne, kolorystyczne |
Styl | Klasyka, tonalność | Jazz, soul, fusion |
Przykład w praktyce (C-dur):
| Dm7 | G7 | Cmaj7 | ← klasyczna kadencja
| Fmaj7 | Bb7 | Cmaj7 | ← backdoor kadencja
Znane utwory z backdoor dominantą:
- „Girl from Ipanema” – Antônio Carlos Jobim
- „God Bless the Child” – Billie Holiday
- „Cry Me a River” – Arthur Hamilton
- „I Can’t Help It” – Michael Jackson / Stevie Wonder
1. Prosta progresja jazzowa z backdoor dominantą
Tonacja: C-dur
Progresja:
| Dm7 | G7 | Cmaj7 | A7 |
| Fmaj7| Bb7 | Cmaj7 | — |
Analiza funkcjonalna:
- Dm7 → G7 → Cmaj7 → A7 – typowe II–V–I + modulacja
- Fmaj7 → Bb7 → Cmaj7 – backdoor II–V → I
(Fmaj7 = II do Bb7, Bb7 = ♭VII7 do C)
2. Kadencja „backdoorowa” jako zamiennik klasycznego V7
Zamiast:
| G7 | Cmaj7 |
Można użyć:
| Bb7 | Cmaj7 |
Delikatniejsze, jazzowe rozwiązanie, szczególnie dobre na końcu frazy lub utworu.
3. Rozbudowana progresja z oboma typami dominant
| Dm7 | G7 | Cmaj7 | A7 |
| Fmaj7 | Bb7 | Cmaj7 | — |
Analiza:
- Dm7 → G7 → Cmaj7 – klasyczna kadencja II–V–I
- Fmaj7 → Bb7 → Cmaj7 – backdoor II–V–I
- A7 – może prowadzić do Dm7 (II), jako dominanta do II
4. Przykład z „Cry Me a River” (w E♭-dur):
| Gm7 | C7 | Fm7 | Bb7 |
| Ebmaj7 | Ab7 | Ebmaj7 | — |
Funkcje:
- Gm7 → C7 → Fm7 → Bb7 – klasyczne napięcie
- Ab7 → Ebmaj7 – backdoor: ♭VII7 → I
Zastosowanie | Akord |
---|---|
Dominanta klasyczna | V7 (np. G7 w C) |
Backdoor dominanta | ♭VII7 (np. Bb7 w C) |
akord powiązany z backdoor dominantą | II-7 do ♭VII7 (np. Fm7 → Bb7 w C) |