Język muzyczny Charlie Parkera

1. Preferencje typu utworu

  • Blues
  • I Got Rhythm
  • Standardy, szczególnie: What Is This Thing Called Love oraz How High the Moon
  • Zalecenie odwołania się do pracy Toma Owensa Charlie Parker: Techniques of Improvisation dla pełnego obrazu preferencji Parkera.

2. Tempo

  • Szeroki zakres tempa:
    • Wolne ballady i bluesy (Embraceable You ~60 BPM, Parker’s Mood ~65 BPM)
    • Szybkie utwory (Ko-Ko ~355 BPM, Constellation ~315 BPM)
  • Podstawowa jednostka rytmiczna: ósemka.
  • Szybsze wartości pojawiają się głównie w double time.
  • Dłuższe nuty służą jako początki lub zakończenia fraz.
  • Większość nagrań w metrum 4/4, z typowym bebopowym frazowaniem ósemek.
  • Im szybsze tempo, tym bardziej równomierne ósemki.
  • Nieliczne asymetryczne grupowania rytmiczne.

3. Wzory rytmiczne

Najczęściej używane poza ósemkami:

triole ósemkowe, legowane synkopy


4. Środki wyrazu

  • Wibrato: powolne, wąskie, równomierne.
  • Barwa dźwięku: od pełnej i gładkiej po ostrą i surową.
  • Umiejętność dostosowania barwy do potrzeb muzycznych.
  • Efekty dramatyczne: legato, growle, ripy, opadania dźwięku, glissanda.
  • Barwa o bluesowym charakterze, podobna do śpiewaków bluesowych.
  • Rzadsze użycie alternatywnych palcowań i harmoników niż u Lestera Younga czy Coltrane’a.
  • Tessitura: głównie rejestry środkowe i wysokie.

5. Preferencje tonacji

  • Tonacje Bb, C i F-dur.

6. Preferencje skalowe

  • Skala durowa i pochodne: dorycka, miksolidyjska, lidyjska, lokrycka.
  • Skala bluesowa.
  • Lidyjska dominantowa.
  • Skala zmniejszona/półtonowa.
  • Skala całotonowa.
  • Skale molowe: harmoniczna i wznosząca się molowa.

7. Wzory II-V7

  • Progresja minor 7 do dominanty 7 (II-V7) kluczowa w improwizacji.
  • Parker używał skali durowej i skal alterowanych na dominantach.
  • Wyższe stopnie (#9, #5) tworzą skale zmniejszone/półtonowe lub lidyjską dominantę (#11).
  • Stosowanie pochodnych akordów zmniejszonych (np. Dmi7 G7 = B°7).
  • Powroty i cykle używane oszczędnie.

8. Repertuar fraz i cytaty

  • Zestaw charakterystycznych melodii i fraz (licks) dla różnych tonacji i temp.
  • Duża ilość cytatów z:
    • Piosenek popularnych
    • Melodii tradycyjnych
    • Repertuaru klasycznego
    • Utworów jazzowych
    • Własnych kompozycji
  • Cytaty głównie w nagraniach koncertowych i klubowych.
  • Melodie Parker’a są ekspresyjne, ludowe, bluesowe i riffowe.

9. Substytucje harmoniczne

  • Najczęściej w progresjach minor 7 do dominant 7 (II-V7).
  • Substytucje akordów oddalonych o tryton lub małą tercję, np.:
    • Dmi7 G7 = Abmi7 Db7 (Sippin’ At Bells)
    • Fmi7 Bb7 (Half Nelson, Lady Bird)
  • Zastępowanie dur dominantą 7 (#11) położoną kwartę wyżej (np. Fmaj7 = F7 (#11)).
  • Dominanta 7 (#11) realizowana skalą lidyjską dominantową.

10. Praktyka wykonawcza

  • Solówki rzadko mają plan rozwoju od prostego do skomplikowanego.
  • Refreny lub ich fragmenty traktowane jako samodzielne całości.
  • Kulminacje poprzez double time i wzmożoną aktywność rytmiczną/harmoniczną.
  • Styl gry wertykalny — skupienie na przebiegach harmonicznych.
  • Blues wymaga podejścia horyzontalnego (jedna skala na wiele akordów).
  • Rzadkie korzystanie z oryginalnego materiału tematycznego, częste używanie wzorów i fraz.

 

Utwór Typ / Komentarz
Ah-leu-cha (I Got Rhythm)
Air Conditioning
Another Hair Do (Blues)
Au Privave (Blues)
Back Home Blues
Big Foot (Blues)
Billies Bounce (Blues)
Bird Feathers (Blues)
Bird Gets The Worm
Lover Come Back To Me
Birds Nest
Bird Of Paradise
All The Things You Are
Barbados
Bloomdido (Blues)
Blues For Alice
Bluebird (Blues)
Bongo Beep (Birdfeathers)
Bongo Bop (Blues)
Buzzy (Blues)
Cardboard
Carvin’ The Bird (Blues)
Charlies Wig
When I Grow Too Old To Dream
Chasin’ The Bird (Rhythm)
Cheers
Cheryl (Blues)
Chi Chi (Blues)
Confirmation
Bird Originals
Congo Blues (Blues)
Constellation (Rhythm w/ Honeysuckle Rose Bridge)
Cool Blues
Cosmic Rays (Blues)
Dexterity (Rhythm)
Dewey Square
Donna Lee
Back Home Again In Indiana
Diverse
Drifting On A Reed (Blues)
Happy Bird (Blues)
Home Cooking (S’Wonderful w/ Honeysuckle Rose Bridge)
Hootie Blues
Jumpin’ The Blues
K.C. Blues
Klactoveesedstene
Klaunstance
The Way You Look Tonight
Kim (Rhythm)
Koko (Cherokee)
Laird Baird (Blues)
Marmaduke (Honeysuckle Rose)
Meandering (Embraceable You)
Merry-Go-Round (Rhythm w/ Honeysuckle Rose Bridge)
Moose The Mooch (Rhythm)
My Little Suede Shoes
Now’s The Time (Blues)
Okiedoke
Ornithology
Parkers Mood (Blues)
Pass Port (Blues)
Perhaps (Blues)
Quasimodo (Embraceable You)
Red Cross (Rhythm)
Relaxin’ At Camarillo (Blues)
Scrapple From The Apple (Honeysuckle Rose w/ Rhythm Bridge)
Segment
Sepia’n Bounce (Rhythm)
Shaw Nuff (Rhythm)
Street Beat (Rhythm)
She Role
Sisi (Blues)
Steeple Chase (Rhythm)
Stupendous (’S Wonderful)
The Hymn (Blues)
Tiny’s Tempo (Blues)
Thriving From A Riff (Rhythm)
Visa (Blues)
Warming Up A Riff (Cherokee)
Yardbird Suite

 

Wybrana dyskografia

Tytuł Albumu / Kolekcji Wydawnictwo / Numer katalogowy
Bird Symbols Verve VLP9105
Charlie Parker, Volumes 1-6 Saba ERO 8005, 8006, 8007, 8031, 8035, 8052
Charlie Parker Savoy 12152
Charlie Parker (Bird at St. Nick’s & Bird on 52nd Street) Fantasy 24009
Charlie Parker’s Greatest Recording Session Savoy 12079
Charlie Parker Memorial, Volumes 1, 2, 3, 4 Savoy 12000
Charlie Parker on Dial, Volumes 1-6 Spotlite 101, 102, 103, 104, 105, 106
Charlie Parker Story Verve 68000, 68001, 68002
Charlie Parker World Roost 2257
The Definitive Charlie Parker, 14 volumes ESP-BIRD 1-14
Echoes of an Era, with Dizzy Gillespie Roulette 105
The Essential Charlie Parker Verve 68409
The Genius of Charlie Parker Savoy 12009, 12014
The Genius of Charlie Parker Verve 68003, 68004, 68005, 68006, 68007, 68008, 68009, 68010
Groovin’ High Savoy 12020
The Immortal Charlie Parker Savoy 12001
Jay McShann, New York, 1208 Miles Decca 9236
Jazz At Massey Hall Fantasy 86003
Jazz At The Philharmonic Columbia (E) 33CX10032/3, J.A.T.P. (A) New Vols. 1 and 2
Ornithology Society (E) SOC1026
Yardbird Pickwick S3054
Charlie Parker Historical Masterpieces, Vols. 1, 2, 3 MGME C986/7/8, Le Jazz Cool (A) JCL 101/2/3