Plateau

W muzyce (zwłaszcza w kontekście teorii jazzowej lub kompozycji) termin „plateau” może mieć różne znaczenia w zależności od kontekstu, ale najczęściej oznacza moment lub fragment, w którym melodia lub harmonia utrzymuje się na stałym poziomie – czyli „płaską” część, bez wyraźnego wznoszenia lub opadania.

Kilka przykładów zastosowania:

  1. Melodycznie – seria nut o tej samej wysokości lub wąskim zakresie, tworząca „płaski” fragment frazy.
    • np. w frazie jazzowej przez 2–3 takty melodia nie zmienia się znacząco, tworząc melodyczne plateau.
  2. Harmonicznie – akord lub grupa akordów, które powtarzają się lub pozostają w tej samej funkcji harmonicznej przez dłuższy czas.
    • np. kilka taktów dominującego akordu V7 przed rozwiązaniem do toniki – można to nazwać harmonicznym plateau.
  3. Dynamicznie – fragment utworu, w którym głośność lub intensywność muzyki utrzymuje się na tym samym poziomie.

W jazzie i teorii improwizacji plateau może być też traktowane jako punkt stabilizacji, na którym można wprowadzać kolory, ornamenty lub modulacje.


Melodyczne plateau

Melodia:  C — C — C — C — D — E
Czas:     1   2   3   4   5   6
  • Nuty C — C — C — C tworzą plateau: melodia utrzymuje się na tej samej wysokości przez kilka taktów.
  • Potem następuje ruch w górę (D, E), czyli zakończenie plateau.

Harmoniczne plateau

Akordy:  | G7 | G7 | G7 | G7 | Cmaj7 |
Takty:    1    2    3    4    5
  • Akord G7 powtarza się przez kilka taktów → harmoniczne plateau.
  • Dopiero na takcie 5 następuje rozwiązanie do toniki Cmaj7.