Relacja skala a akord

Skala jest wertykalnym odwzorowaniem akordu. Akordy powstają ze skali, a skale dostarczają materiału dźwiękowego dla akordów. Skale stają się bazą do budowania akordów diatonicznych. Na bazie skali majorowej (gama C-dur) można zbudować poniższe czterodźwięki.

Stopień	Dźwięki	Akord	Typ
I	C – E – G – B	Cmaj7	durowy septymowy
II	D – F – A – C	Dm7	molowy septymowy
III	E – G – B – D	Em7	molowy septymowy
IV	F – A – C – E	Fmaj7	durowy septymowy
V	G – B – D – F	G7	dominujący septymowy
VI	A – C – E – G	Am7	molowy septymowy
VII	B – D – F – A	Bm7♭5	półzmniejszony (m7♭5)

 

Ta sama skala (C-major) może być tworzywem minoru doryckiego i akordu Dm7.

Podobnie ma się sprawa ze skalą miksolidyjską (od piątego stopnia skali majorowej). Skala miksolidyjska może występować w formie wertykalnej: G B(♮) D F A C E G.

W tym układzie, pierwsze cztery dźwięki tworzą akord dominantowy, septymowy (G7) – G B(♮) D F.
Akord dominantowy wykorzystuje często dodatkowe składniki skali: G9, G11, G13.

Granie wyłącznie dźwięów akordowych na dłuższą metę będzie nudne,

dlatego można urozmaicić solówkę dźwiękami spoza akordu, ale należących do danej skali.

Dźwięki spoza akordu (2,4,6), przez to, że są dysonujące z akordem, powodują pewne napięcia, których rozwiązywanie poprzez powrót na dźwięki akordowe są ciekawe. Do dźwięków, które powodują napięcie zalicza się także septymę (wielką w tym przypadku).
Podobnie ma się sprawa w przypadku innych skal i akordów.

W nakładanych na właściwe akordy skalach majorowych i dominantowych czwarty stopień nie brzmi zbyt szczęśliwie, silnie dysonując z tercją odpowiedniego akordu. Dlatego dobrze jest te czwarte stopnie używać z rozwagą, na offbeatach i najlepiej rozwiązując na właściwą tercję.

Przykład 1. Skala majorowa.

 

Przykład 2. Skala dominantowa.

 

Można także rozwiązać kwartę na tercję poprzez opóźnienie naturalną sekundą lub kwintą.
Przykład 3. Skala majorowa.

Przykład 4. Skala dominantowa.

Dobrym rozwiązaniem uniknięcia konfliktu czwartego stopnia jest dla skali majorowej użycie skali majorowej lidyjskiej.

Dobrym rozwiązaniem uniknięcia konfliktu czwartego stopnia jest dla skali dominantowej użycie skali dominantowej lidyjskiej.

Czwarty stopień w skalach molowych brzmi dobrze i może być podkreślany.