Tetrachordy

Tetrachord to cztery kolejne dźwięki skali. Skale (zwykle) składają się z dwóch tetrachordów. Dla skali majorowej są to takie same następstwa dwóch tetrachordów durowych (2w 2w 2m), 2w – sekunda wielka (dwa półtony); 2m – sekunda mała (jeden półton) przesunięte o kwintę.

Dla przykładu, gama C-major zbudowana jest z następujących tetrachordów:
C D E F
G A B C

Skala molowa dorycka ma dwa identyczne tetrachordy minorowe (2w 2m 2w) „przetransponowane” o kwintę w górę.
C-minor:
C D Eb F
G A Bb C

Skala dominantowa, miksolidyjska ma dwa tetrachordy. Pierwszy – majorowy (2w 2w 2m), drugi – molowy (2w 2m 2w).
C-dom:
C D E F
G A Bb C

 

We wszystkich powyższych skalach pierwszy tetrachord jest oddalony od drugiego o 2w (sekundę wielką).

Jak wykorzystać tetrachordy do nauki skal?
Zanim zupełnie nie zautomatyzujecie procesu grania skal (przestaniecie myśleć o poszczególnych dźwiękach skal, a raczej o ich całości) dobrze jest, zwłaszcza w trudniejszych tonacjach, myśleć tetrachordami.
Myślenie o skalach tetrachordami jest jednym ze sposobów szybkiego nauczenia się skal. Ten sposób pomocny jest zwłaszcza przy bardziej skomplikowanych skalach.

Np. masz do zagrania gamę Ab-dur. Wiesz, że składa się ona z dwóch tetrachordów durowych. Pierwszy: Ab Bb C Db, drugi będzie się zaczynał o sekundę wielką wyżej od ostatniego dźwięku, czyli od Eb i musi być też durowy: Eb F G Ab.

Bez myślenia o znakach przykluczowych, kole kwintowym etc. za pomocą tetrachordów zbudujesz dowolną skale majorową, mollową – dorycką, czy dominantową.

Jeśli improwizujesz ósemkami, a akord trwa pół taktu (półnutę), to na każdy akord przypada jeden tetrachord (cztery ósemki).
Kolejna zaleta myślenia tetrachordami to uwolnienie się od rozpoczynania nakładanej na akord właściwej skali od prymy.

(1234)maj+(1234)maj = Ionian (Jońska)
(1234)min+(1234)min = Dorian (Dorycka)
(1234)maj+(1234)min = Mixolydian (Miksolidyjska)
(1234)min+(1234)maj = skala molowa melodyczna

Znajomość tetrachordów major i minor pozwoli budować wszystkie powyższe skale.

Żeby zbudować skalę molową harmoniczną potrzebny jest tetrachord harmoniczny: 2m 3m 2m. Sekunda mała, tercja mała, sekunda mała. od G: G Ab B C. Zatem
(1234)min+(1234)harm. = skala molowa harmoniczna. W tonacji C-moll: C D Eb F   G Ab B C.

Do kompletu brakuje skali molowej naturalnej. Tworzy ją tetrachord molowy + tetrachord frygijski (2m 2w 2w 2w). W tonacji C-mol: C D Eb F   G Ab Bb C. Zatem
(1234)min+(1234)fryg. = skala molowa naturalna.