Tetrachord to cztery kolejne dźwięki skali. Skale (zwykle) składają się z dwóch tetrachordów. Dla skali majorowej są to takie same następstwa dwóch tetrachordów durowych (2w 2w 2m), 2w – sekunda wielka (dwa półtony); 2m – sekunda mała (jeden półton) przesunięte o kwintę.

Dla przykładu, gama C-major zbudowana jest z następujących tetrachordów:
C D E F
G A B C

Skala molowa dorycka ma dwa identyczne tetrachordy minorowe (2w 2m 2w) „przetransponowane” o kwintę w górę.
C-minor:
C D Eb F
G A Bb C

Skala dominantowa, miksolidyjska ma dwa tetrachordy. Pierwszy – majorowy (2w 2w 2m), drugi – molowy (2w 2m 2w).
C-dom:
C D E F
G A Bb C

Spis treści

Tetrachordy i ich zastosowanie

Podstawowe tetrachordy

Durowy (D): 2 – 2 – 1 (np. C–D–E–F)
Molowy (M): 2 – 1 – 2 (np. C–D–E♭–F)
Frygijski (F): 1 – 2 – 2 (np. C–D♭–E♭–F)
Harmoniczny (H): 1 – 3 – 1 (np. G–A♭–B–C)

gdzie:

2 = sekunda wielka (2 półtony)
1 = sekunda mała (1 półton)
3 = tercja mała (3 półtony)

Skale zbudowane z tetrachordów

Skala durowa (jońska)

Tetrachordy: D + D
C–D–E–F | G–A–B–C

Skala dorycka

Tetrachordy: M + M
C–D–E♭–F | G–A–B♭–C

Skala miksolidyjska

Tetrachordy: D + M
C–D–E–F | G–A–B♭–C

Skala molowa melodyczna (wstępująca)

Tetrachordy: M + D
C–D–E♭–F | G–A–B–C

Skala molowa harmoniczna

Tetrachordy: M + H
C–D–E♭–F | G–A♭–B–C

Skala molowa naturalna (eolska)

Tetrachordy: M + F
C–D–E♭–F | G–A♭–B♭–C

Skala lidyjska

Nie daje się zbudować z klasycznych tetrachordów D/M/F/H.
Wymaga specjalnego tetrachordu lidyjskiego (L): 2–2–2 (np. C–D–E–F♯).

Skala lokrycka

Pierwszy tetrachord (C–D♭–E♭–F):

C → D♭ = 1 (sekunda mała)
D♭ → E♭ = 2 (sekunda wielka)
E♭ → F = 2 (sekunda wielka)
Układ: 1–2–2 → frygijski (F)

Drugi tetrachord (G♭–A♭–B♭–C):

G♭ → A♭ = 2 (sekunda wielka)
A♭ → B♭ = 2 (sekunda wielka)
B♭ → C = 2 (sekunda wielka)
Układ: 2–2–2 → lidyjski (L)

Lokrycka = F + L
C–D♭–E♭–F | G♭–A♭–B♭–C

Zestawienie trybów diatonicznych

Tryb	Interwały (od prymy)	Tetrachord I	Tetrachord II	Zapis
Jońska (durowa)	2–2–1 – 2–2–2–1	D	D	D+D
Dorycka	2–1–2 – 2–2–1–2	M	M	M+M
Frygijska	1–2–2 – 2–1–2–2	F	F	F+F
Lidyjska	2–2–2–1 – 2–2–1	L	D	L+D
Miksolidyjska	2–2–1 – 2–1–2–2	D	M	D+M
Eolska (moll nat.)	2–1–2 – 1–2–2–2	M	F	M+F
Lokrycka	1–2–2 – 2–2–2–2	F	L	F+L

Skale harmoniczne i tetrachordy

Molowa harmoniczna: M + H
Durowa harmoniczna: D + H
Frygijska dominantowa (5. modus moll harmonicznej): H + F

Praktyczne zastosowanie tetrachordów

Nauka gam – łatwiej zapamiętać trudniejsze tonacje, dzieląc je na tetrachordy.
Przykład: Ab-dur = Ab–B♭–C–D♭ + E♭–F–G–Ab (D+D).
Improwizacja – jeśli improwizujesz ósemkami, a akord trwa pół taktu, na każdy akord przypada dokładnie jeden tetrachord (cztery dźwięki = cztery ósemki).
Unikanie prymy – myślenie tetrachordami pozwala oderwać się od rozpoczynania każdej frazy od prymy skali.

Podsumowanie kombinacji

(1234)D + (1234)D = jońska (durowa)
(1234)M + (1234)M = dorycka
(1234)F + (1234)F = frygijska
(1234)D + (1234)M = miksolidyjska
(1234)M + (1234)F = eolska (moll naturalna)
(1234)M + (1234)D = moll melodyczna
(1234)M + (1234)H = moll harmoniczna

TEST – Tetrachordy i Skale

1. Ile dźwięków zawiera tetrachord?

a) 3
b) 4
c) 5
d) 7

2. Jaką rozpiętość interwałową obejmuje tetrachord?

a) tercję małą
b) kwintę czystą
c) kwartę czystą
d) oktawę

3. Tetrachord durowy (D) ma układ:

a) 2–1–2
b) 2–2–1
c) 1–2–2
d) 1–3–1

4. Tetrachord molowy (M) ma układ:

a) 2–1–2
b) 2–2–1
c) 1–2–2
d) 3–1–1

5. Tetrachord frygijski (F) ma układ:

a) 2–2–1
b) 2–1–2
c) 1–2–2
d) 1–3–1

6. Tetrachord harmoniczny (H) ma układ:

a) 2–2–1
b) 1–3–1
c) 1–2–2
d) 2–1–2

7. Skala jońska (durowa) powstaje z tetrachordów:

a) M + M
b) D + M
c) D + D
d) F + D

8. Skala dorycka powstaje z tetrachordów:

a) M + M
b) D + D
c) F + F
d) M + H

9. Skala frygijska powstaje z tetrachordów:

a) D + D
b) M + M
c) F + F
d) D + M

10. Skala lidyjska wymaga specjalnego tetrachordu:

a) frygijskiego
b) harmonicznego
c) lidyjskiego (L = 2–2–2)
d) molowego

11. Skala miksolidyjska powstaje z tetrachordów:

a) D + D
b) M + M
c) D + M
d) F + M

12. Skala eolska (naturalna molowa) powstaje z tetrachordów:

a) D + M
b) F + F
c) M + F
d) F + D

13. Skala lokrycka powstaje z tetrachordów:

a) M + H
b) M + F
c) D + M
d) F + L

14. Skala molowa melodyczna powstaje z tetrachordów:

a) M + D
b) D + M
c) F + F
d) M + F

15. Skala molowa harmoniczna powstaje z tetrachordów:

a) M + F
b) M + H
c) D + H
d) F + D

16. Skala durowa harmoniczna powstaje z tetrachordów:

a) M + M
b) M + H
c) D + H
d) F + F

17. Frygijska dominantowa (hiszpańska) powstaje z tetrachordów:

a) M + F
b) H + F
c) D + H
d) D + M

18. W gamie C-dur pierwszy tetrachord to:

a) C–D–E–F
b) G–A–B–C
c) D–E–F–G
d) A–B–C–D

19. W gamie C-dur drugi tetrachord to:

a) C–D–E–F
b) G–A–B–C
c) F–G–A–B♭
d) D–E–F–G

20. W gamie C-doryckiej drugi tetrachord to:

a) C–D–E♭–F
b) G–A–B♭–C
c) G–A–B–C
d) D–E–F–G

21. W gamie C-miksolidyjskiej drugi tetrachord to:

a) C–D–E–F
b) G–A–B♭–C
c) G–A–B–C
d) F–G–A–B♭

22. W gamie C-eolskiej drugi tetrachord to:

a) G–A–B–C
b) G–A–B♭–C
c) G–A♭–B♭–C
d) F–G–A♭–B♭

23. W gamie C-moll harmonicznej drugi tetrachord to:

a) G–A–B♭–C
b) G–A♭–B–C
c) G–A♭–B♭–C
d) F–G–A–B

24. W gamie C-lokryckiej pierwszy tetrachord to:

a) C–D♭–E♭–F
b) G♭–A♭–B♭–C
c) C–D–E–F
d) D–E–F–G

25. W gamie C-lokryckiej drugi tetrachord to:

a) G–A–B–C
b) G♭–A♭–B♭–C
c) G–A–B♭–C
d) F–G–A–B

26. W lidyjskiej (C–D–E–F♯–G–A–B–C) pierwszy tetrachord to:

a) D (durowy)
b) M (molowy)
c) F (frygijski)
d) L (lidyjski)

27. W tetrachordzie durowym ostatni krok to:

a) sekunda wielka
b) sekunda mała
c) tercja mała
d) kwarta czysta

28. W tetrachordzie harmonicznym środkowy krok to:

a) sekunda mała
b) tercja mała
c) sekunda wielka
d) kwarta czysta

29. Myślenie tetrachordami w improwizacji pomaga, ponieważ:

a) zmusza do grania tylko prymy
b) ogranicza do 3 dźwięków
c) pozwala unikać zaczynania od prymy i daje 4-dźwiękowe frazy
d) eliminuje półtony

30. W praktyce tetrachordy są oddzielone:

a) tercją małą
b) kwartą czystą
c) całym tonem
d) sekstą małą

TEST – Tetrachordy i Skale (odpowiedzi)

1. Ile dźwięków zawiera tetrachord?

a) 3
b) 4
c) 5
d) 7

2. Jaką rozpiętość interwałową obejmuje tetrachord?

a) tercję małą
b) kwintę czystą
c) kwartę czystą
d) oktawę

3. Tetrachord durowy (D) ma układ:

a) 2–1–2
b) 2–2–1
c) 1–2–2
d) 1–3–1

4. Tetrachord molowy (M) ma układ:

a) 2–1–2
b) 2–2–1
c) 1–2–2
d) 3–1–1

5. Tetrachord frygijski (F) ma układ:

a) 2–2–1
b) 2–1–2
c) 1–2–2
d) 1–3–1

6. Tetrachord harmoniczny (H) ma układ:

a) 2–2–1
b) 1–3–1
c) 1–2–2
d) 2–1–2

7. Skala jońska (durowa) powstaje z tetrachordów:

a) M + M
b) D + M
c) D + D
d) F + D

8. Skala dorycka powstaje z tetrachordów:

a) M + M
b) D + D
c) F + F
d) M + H

9. Skala frygijska powstaje z tetrachordów:

a) D + D
b) M + M
c) F + F
d) D + M

10. Skala lidyjska wymaga specjalnego tetrachordu:

a) frygijskiego
b) harmonicznego
c) lidyjskiego (L = 2–2–2)
d) molowego

11. Skala miksolidyjska powstaje z tetrachordów:

a) D + D
b) M + M
c) D + M
d) F + M

12. Skala eolska (naturalna molowa) powstaje z tetrachordów:

a) D + M
b) F + F
c) M + F
d) F + D

13. Skala lokrycka powstaje z tetrachordów:

a) M + H
b) M + F
c) D + M
d) F + L

14. Skala molowa melodyczna powstaje z tetrachordów:

a) M + D
b) D + M
c) F + F
d) M + F

15. Skala molowa harmoniczna powstaje z tetrachordów:

a) M + F
b) M + H
c) D + H
d) F + D

16. Skala durowa harmoniczna powstaje z tetrachordów:

a) M + M
b) M + H
c) D + H
d) F + F

17. Frygijska dominantowa (hiszpańska) powstaje z tetrachordów:

a) M + F
b) H + F
c) D + H
d) D + M

18. W gamie C-dur pierwszy tetrachord to:

a) C–D–E–F
b) G–A–B–C
c) D–E–F–G
d) A–B–C–D

19. W gamie C-dur drugi tetrachord to:

a) C–D–E–F
b) G–A–B–C
c) F–G–A–B♭
d) D–E–F–G

20. W gamie C-doryckiej drugi tetrachord to:

a) C–D–E♭–F
b) G–A–B♭–C
c) G–A–B–C
d) D–E–F–G

21. W gamie C-miksolidyjskiej drugi tetrachord to:

a) C–D–E–F
b) G–A–B♭–C
c) G–A–B–C
d) F–G–A–B♭

22. W gamie C-eolskiej drugi tetrachord to:

a) G–A–B–C
b) G–A–B♭–C
c) G–A♭–B♭–C
d) F–G–A♭–B♭

23. W gamie C-moll harmonicznej drugi tetrachord to:

a) G–A–B♭–C
b) G–A♭–B–C
c) G–A♭–B♭–C
d) F–G–A–B

24. W gamie C-lokryckiej pierwszy tetrachord to:

a) C–D♭–E♭–F
b) G♭–A♭–B♭–C
c) C–D–E–F
d) D–E–F–G

25. W gamie C-lokryckiej drugi tetrachord to:

a) G–A–B–C
b) G♭–A♭–B♭–C
c) G–A–B♭–C
d) F–G–A–B

26. W lidyjskiej (C–D–E–F♯–G–A–B–C) pierwszy tetrachord to:

a) D (durowy)
b) M (molowy)
c) F (frygijski)
d) L (lidyjski)

27. W tetrachordzie durowym ostatni krok to:

a) sekunda wielka
b) sekunda mała
c) tercja mała
d) kwarta czysta

28. W tetrachordzie harmonicznym środkowy krok to:

a) sekunda mała
b) tercja mała
c) sekunda wielka
d) kwarta czysta

29. Myślenie tetrachordami w improwizacji pomaga, ponieważ:

a) zmusza do grania tylko prymy
b) ogranicza do 3 dźwięków
c) pozwala unikać zaczynania od prymy i daje 4-dźwiękowe frazy
d) eliminuje półtony

30. W praktyce tetrachordy są oddzielone:

a) tercją małą
b) kwartą czystą
c) całym tonem
d) sekstą małą

✅ 30 pytań gotowe.

Chcesz, żebym przygotował do tego testu też wersję z kluczem odpowiedzi na końcu (dla prowadzącego), czy wystarczy ta z pogrubieniami?