Akord
Akord to współbrzmienie co najmniej trzech dźwięków. Buduje się je zwykle z dźwięków skali muzycznej, pomijając co drugi jej stopień. Taką budowę nazywamy tercjową, ponieważ odległość pomiędzy składnikami akordu jest małą lub wielką tercją. Przyjęło się, że w muzyce jazzowej akordy tworzą czterodźwięki (akordy septymowe). Czterodźwięki te buduje się na każdym stopniu skali (gamy). (o pięciodźwiękach, power chords, akordach kwartowych, kwintowych, z sekstą itp. – w innych zakładkach:)).
![]() |
Najważniejsze elementy symboliki akordowej to:
1. Element określający dźwięk podstawowy:
a) litera symbolu akordu oznacza jego dźwięk podstawowy. W większości oznaczeń jest to duża litera alfabetu, taka jak nazwa wysokości dźwięku (np. C, F#, Gb etc.),
b) bywa, że litera zostaje zastąpiona cyfrą rzymską, sugerującą funkcję akordu (I, II, III, IV, V, VI, VII lub nawet IIb, IV# etc.),
c) w niektórych notacjach podstawę akordu wyznaczają nazwy solmizacyjne (Do, Re, Mi etc.),
d) podstawę akordu może wyznaczać także mała litera alfabetu (g, a, c etc.),
e) mimo, że litera występuje w nazwie podstawy – dźwięk nie musi składnikiem akordu np. akord dominantowy bez prymy (może być oznaczony przekreśloną jedynką).
2. Pozostałe litery (lub ich brak) oznaczają tryb lub inne właściwości akordu. Określenie trybu akordu może odbywać się za pomocą różnorodnych oznaczeń: Maj, maj, Ma, ma, trójkąt – na oznaczenie akordów majorowych;
m, min, Min, znak minusa lub mała litera podstawy akordu bez żadnego znaku – na oznaczenie akordów minorowych.
3. Liczba określająca ilość (rodzaj) składników. Np. Cmaj7 oznacza akord majorowy zbudowany od dźwięku C zawierający cztery składniki: c-e-g-b.
C6 to akord majorowy (z tercją wielką) i dodaną sekstą: c-e-d-a.
W tej pracy symbol „Maj7” używany jest na określenie akordu majorowego (czterodźwięku z septymą wielką), a „m7” na określenie akordu minorowego (czterodźwięku z septymą małą).
Określenie akordu na siódmym stopniu skali majorowej oznacza się ○7 lub „dim7” (od ang. diminished), Dmin7-5, Dm7♭5.
Znak plusa (+) odnosi się do zwiększonej kwinty trójdźwięku. Jeśli występuje z liczbą 7 – oznacza czterodźwięk septymowy ze zwiększoną kwintą. Akord septymowy ze zwiększoną lub zmniejszoną kwintą oznacza się także odpowiednio: 7#5, 7b5.
Akord nonowy oznaczony jest liczbą 9.
Gamowłaściwą nonę małą oznacza się b9 (dla przykładu: G7b9 jest dominantowym akordem nonowym dla mollowej Toniki Cm).
Jeśli w basie występuje inny niż pryma dźwięk, pisze się go po ukośnej kresce: (C7/E – akord C7 z tercją w basie).
Oznaczając akordy można używać wielu symboli, liter lub wyrazów, dla przykładu:
E♭maj7#5, C○7, Cadd2, Csus4, D○, Ej7, E△+5, E+7, Ebaug(maj7), Dm♮7, Am♮6, Am♭6, EMIXOLYDIAN
więcej o akordach