Harmonia a forma – wstęp, coda

Wstęp.
Temat utworu jazzowego może poprzedzony być wstępem, którego zasady budowy traktowane są zwykle dość swobodnie. Wstęp może mieć różne rozmiary; może zapowiadać utwór bezpośrednio cytując charakterystyczny zwrot harmoniczny, melodyczny lub rytmiczny zaczerpnięty z tematu; może zapowiadać utwór pośrednio ? poprzez utrzymanie jego klimatu; może z nim kontrastować.
Za wstęp posłużyć może motyw, fraza, zdanie muzyczne lub okres często z elizją (pominięciem) lub prantezą ( dodaniem) taktu.
Wstęp utrzymany bywa w tonacji dominanty, w tonacji równoległej, w tonacjach pokrewnych lub jednoimiennej (zmiana trybu). Może zawierać ostinato harmoniczne, zboczenie modulujące lub niemodulujące albo nutę pedałową. Najistotniejszym dla wstępu jest jednak akord końcowy, wprowadzający pierwszy akord tematu. Akordem końcowym jest najczęściej forma dominanty.

Zakończenie. Kadencja. Coda.
Zakończenie utworu jazzowego może, podobnie jak wstęp, przybierać różne postaci. Najczęściej są to dwa ostatnie takty ostatniego powtórzenia tematu. Tego rodzaju zakończenie nosi nazwę kadencji. Do najczęściej spotykanych kadencji należą połączenia z przykładu 66. Zakończenia mogą przybierać także formę cody (powtórzenie wstępu, mechaniczne wyciszenie, urwanie, inne efekty akustyczne, itp.).

Dodaj komentarz