Sposoby oznaczania akordów
W muzyce jazzowej spotyka się kilka sposobów oznaczeń akordów.
AKORD MAJOROWY
Oznaczenie | Znaczenie | Użycie / komentarz |
---|---|---|
Cmaj7 | „major 7” | Najbardziej przejrzyste i popularne |
CM7 | M = Major | Czasem mylone z m = minor, ale dość powszechne |
CΔ7 | trójkąt = Major | Spotykane w jazzie, zwłaszcza w nutach ręcznych |
C△7 | Unicode wersja trójkąta | Często używana w profesjonalnym zapisie nut |
Cma7 | skrót od major | Rzadziej spotykane, ale zrozumiałe |
Cmaj | Jeśli kontekst wyjaśnia brak septymy | np. w lead sheetach z uproszczonymi akordami |
CMaj7 | Pełna forma | Wyraźne rozróżnienie od Cmin7 |
CΔ | trójkąt bez 7 – czasem sugeruje domyślną septymę | ale może być nieprecyzyjne |
C^7 | ^ jako symbol trójdźwięku durowego z wielką 7 | rzadkie, ale spotykane np. w literaturze amerykańskiej |
C(maj7) | alternatywny zapis w nawiasie | np. dla akordów C(maj7♯11) |
AKORD MINOROWY
Oznaczenie | Znaczenie | Użycie / komentarz |
---|---|---|
Am7 | minor 7 | Najczęstszy i najczytelniejszy zapis |
A–7 | minus 7 | Styl jazzowy, bardzo popularny w Real Bookach |
Amin7 | minor 7 | Pełna wersja – czytelna, choć dłuższa |
Amin | minor (bez septymy) | Spotykane, gdy septyma nie jest potrzebna |
Am | trójdźwięk molowy | Standardowy skrót, jeśli brak septymy |
A− | minus = mol | Może też oznaczać trójdźwięk molowy bez 7 |
Amin7 lub Amin | używane często w klasycznym/edukacyjnym kontekście | |
Ami7 | włoska/fra kontaminacja „mi” | Rzadziej spotykane |
A m7 | z odstępem – może wystąpić w ręcznym zapisie |
AKORD PÓŁZMNIEJSZONY
Oznaczenie | Znaczenie / wyjaśnienie | Użycie / komentarz |
---|---|---|
Dø7 | półzmniejszony, symbol „ø” | Najczęstszy w jazzie i Real Bookach |
Dm7♭5 | minor 7 z obniżoną kwintą | Najbardziej przejrzyste dla początkujących |
Dmin7♭5 | pełne słowo minor | Klasyczne lub edukacyjne konteksty |
D–7♭5 | minus 7 z ♭5 | Styl jazzowy |
Dø7 | alternatywna wersja zapisu | Styl jazzowy |
Dmi7♭5 | włoski / romański styl | np. w Hiszpanii, Włoszech |
D m7♭5 | z odstępem – wersja ręczna | Spotykana w notacji odręcznej |
D half-diminished | nazwa opisowa | Raczej w podręcznikach niż w realnych nutach |
CZTERODŹWIĘK ZMNIEJSZONY
Zapis | Znaczenie / Styl | Uwagi |
---|---|---|
C°7 | Standardowy zapis jazzowy i klasyczny | najczęstszy |
Cdim7 | „diminished 7th” – rozpisany | często w edukacji |
Cdim | może oznaczać trójdźwięk zmniejszony (bez septymy) – uwaga na nieprecyzyjność | |
C° | również może oznaczać tylko trójdźwięk zmniejszony | |
Co7 | alternatywa zapisu graficznego (z literką „o”) | |
C⁰7 | Unicode wersja (używana w komputerowych zapisach nut) | |
Cdiminished 7th | pełna wersja | rzadziej w jazzie |
C–♭5♭♭7 | analityczna forma (rzadko używana) |
Zapis | Co oznacza | Skład | Dźwięki (dla C) |
---|---|---|---|
Cdim lub C° | trójdźwięk zmniejszony | 1 – ♭3 – ♭5 | C – E♭ – G♭ |
Cdim7 lub C°7 | czterodźwięk zmniejszony (dim7) | 1 – ♭3 – ♭5 – ♭♭7 | C – E♭ – G♭ – A |
CZTERODŹWIĘK ZWIĘKSZONY
Zapis | Znaczenie / Styl | Uwagi |
---|---|---|
C+7 | najkrótszy i popularny w jazzie/pop | „plus” = zwiększony |
Caug7 | augmented 7th | bardziej opisowy, edukacyjny |
C+maj7 | zwiększony + septyma wielka | jasny, ale mniej spotykany |
Caugmaj7 | pełna wersja – jazz, klasyka | najdokładniejszy |
C+Δ | zwiększony z wielką septymą | jazzowy skrót (rzadszy) |
C+M7 | zwiększony z wielką septymą | alternatywa, czasem mylące |
C♯5(7) | analityczny zapis (G♯ jako ♯5) | rzadko stosowany |
C(aug7) | z nawiasem – opisowy | czasem w nutach edukacyjnych |
Rodzaj akordu | Dźwięki | Nazwa |
---|---|---|
C+ / Caug | C – E – G♯ | trójdźwięk zwiększony |
C+7 / Caug7 | C – E – G♯ – B♭ | zwiększony z małą septymą |
C+maj7 / Caugmaj7 | C – E – G♯ – B | zwiększony z wielką septymą |
Uwaga na niejednoznaczności:
-
C+ = zazwyczaj trójdźwięk zwiększony
-
C+7 = zwiększony z małą septymą
-
C+maj7 ≠ C+7 – mają różne septymy!
Kontekst | Najlepszy zapis |
---|---|
Jazz / Real Book | C+7, Caug7, C+maj7 |
Edukacja / teoria | Caug7, Caugmaj7 |
Ręczna notacja | C+7, C+Δ |
Precyzja (np. w aranżacji) | Caugmaj7 |
AKORD DOMINANTOWY
Zapis | Znaczenie / Styl | Uwagi |
---|---|---|
G7 | standardowy, jazz/pop/klasyka | najczęstszy, uniwersalny |
Gdom7 | edukacyjny / opisowy | rzadko używany w praktyce |
G⁷ | wersja typograficzna (górny indeks) | spotykane np. w nutach cyfrowych |
G7/♯5 | dominanta z alterowaną kwintą | np. G – B – D♯ – F |
G7♯9 | dominanta z alterowaną noną | często w jazzie/fusion |
G7(b9) | dominanta z małą noną | klasyczny V7 w moll |
G7sus4 | dominanta z zawieszoną tercją | G – C – D – F |
G7alt | akord alterowany | zawiera ♯5, ♭5, ♯9, ♭9 – w zależności od kontekstu |
G7b13 | dominanta z obniżoną 13-tką | np. G – B – D – F – E♭ |
Odmiany akordów dominantowych z rozszerzeniami
Zapis | Dodatkowy składnik | Brzmienie / Funkcja |
---|---|---|
G9 | nona (A) | G – B – D – F – A |
G11 | + nona + undecyma (C) | często z pominięciem tercji |
G13 | + nona + undecyma + tercdecyma (E) | bogate brzmienie funk/jazz |
G7♭9 | nona obniżona (A♭) | typowe V7 w moll |
G7♯9 | nona podwyższona (A♯) | „akord Hendrixa” |
G7♭5 / G7♯5 | kwinta alterowana | silne napięcie do rozwiązania |
G7alt | zestaw różnych alteracji | np. ♯5, ♭9, ♯9, ♭13 – używane w jazz improv |
G7sus4 | zawieszona tercja (C zamiast B) | napięcie bez trybu durowego |
Styl | Zalecany zapis |
---|---|
Jazz / Funk | G7, G9, G13, G7♭9, G7♯9, G7alt |
Pop / Rock | G7, G9, G7sus4 |
Klasyka / edukacja | G7, Gdom7, G7♭9 |
Improwizacja / fusion | G7alt, G7♯5♯9, G13♭9 |
Akord | Symbol podstawowy | Z rozszerzeniem |
---|---|---|
Dominanta | G7 | G9, G13 |
Alterowana | G7♭9, G7♯9, G7♯5 | G7alt |
Zawieszona | G7sus4 | G13sus4 |
„Hendrixowski” | G7♯9 | bardzo napięciowy |
Czym różni się akord dominantowy od innych?
Typ akordu | Zapis | Septyma | Tercja | Uwaga |
---|---|---|---|---|
Dominantowy | G7 | mała (F) | wielka (B) | typowe V7 |
Maj7 | Gmaj7 / GΔ | wielka (F♯) | wielka | nie ma funkcji dominantowej |
Min7 | Gm7 | mała (F) | mała (B♭) | nie jest dominantą |
Dim7 | G°7 | zmniejszona (E) | mała | funkcja napięciowa |
Półzmniejszony | Gø7 | mała (F) | mała | np. IIø7 w moll |