Sposoby oznaczania akordów

W muzyce jazzowej spotyka się kilka sposobów oznaczeń akordów.

AKORD MAJOROWY

Oznaczenie Znaczenie Użycie / komentarz
Cmaj7 „major 7” Najbardziej przejrzyste i popularne
CM7 M = Major Czasem mylone z m = minor, ale dość powszechne
CΔ7 trójkąt = Major Spotykane w jazzie, zwłaszcza w nutach ręcznych
C△7 Unicode wersja trójkąta Często używana w profesjonalnym zapisie nut
Cma7 skrót od major Rzadziej spotykane, ale zrozumiałe
Cmaj Jeśli kontekst wyjaśnia brak septymy np. w lead sheetach z uproszczonymi akordami
CMaj7 Pełna forma Wyraźne rozróżnienie od Cmin7
trójkąt bez 7 – czasem sugeruje domyślną septymę ale może być nieprecyzyjne
C^7 ^ jako symbol trójdźwięku durowego z wielką 7 rzadkie, ale spotykane np. w literaturze amerykańskiej
C(maj7) alternatywny zapis w nawiasie np. dla akordów C(maj7♯11)

AKORD MINOROWY

Oznaczenie Znaczenie Użycie / komentarz
Am7 minor 7 Najczęstszy i najczytelniejszy zapis
A–7 minus 7 Styl jazzowy, bardzo popularny w Real Bookach
Amin7 minor 7 Pełna wersja – czytelna, choć dłuższa
Amin minor (bez septymy) Spotykane, gdy septyma nie jest potrzebna
Am trójdźwięk molowy Standardowy skrót, jeśli brak septymy
A− minus = mol Może też oznaczać trójdźwięk molowy bez 7
Amin7 lub Amin używane często w klasycznym/edukacyjnym kontekście
Ami7 włoska/fra kontaminacja „mi” Rzadziej spotykane
A m7 z odstępem – może wystąpić w ręcznym zapisie

 

AKORD PÓŁZMNIEJSZONY

Oznaczenie Znaczenie / wyjaśnienie Użycie / komentarz
Dø7 półzmniejszony, symbol „ø” Najczęstszy w jazzie i Real Bookach
Dm7♭5 minor 7 z obniżoną kwintą Najbardziej przejrzyste dla początkujących
Dmin7♭5 pełne słowo minor Klasyczne lub edukacyjne konteksty
D–7♭5 minus 7 z ♭5 Styl jazzowy
Dø7 alternatywna wersja zapisu Styl jazzowy
Dmi7♭5 włoski / romański styl np. w Hiszpanii, Włoszech
D m7♭5 z odstępem – wersja ręczna Spotykana w notacji odręcznej
D half-diminished nazwa opisowa Raczej w podręcznikach niż w realnych nutach

CZTERODŹWIĘK ZMNIEJSZONY

Zapis Znaczenie / Styl Uwagi
C°7 Standardowy zapis jazzowy i klasyczny najczęstszy
Cdim7 „diminished 7th” – rozpisany często w edukacji
Cdim może oznaczać trójdźwięk zmniejszony (bez septymy) – uwaga na nieprecyzyjność
również może oznaczać tylko trójdźwięk zmniejszony
Co7 alternatywa zapisu graficznego (z literką „o”)
C⁰7 Unicode wersja (używana w komputerowych zapisach nut)
Cdiminished 7th pełna wersja rzadziej w jazzie
C–♭5♭♭7 analityczna forma (rzadko używana)
Zapis Co oznacza Skład Dźwięki (dla C)
Cdim lub trójdźwięk zmniejszony 1 – ♭3 – ♭5 C – E♭ – G♭
Cdim7 lub C°7 czterodźwięk zmniejszony (dim7) 1 – ♭3 – ♭5 – ♭♭7 C – E♭ – G♭ – A

CZTERODŹWIĘK ZWIĘKSZONY

Zapis Znaczenie / Styl Uwagi
C+7 najkrótszy i popularny w jazzie/pop „plus” = zwiększony
Caug7 augmented 7th bardziej opisowy, edukacyjny
C+maj7 zwiększony + septyma wielka jasny, ale mniej spotykany
Caugmaj7 pełna wersja – jazz, klasyka najdokładniejszy
C+Δ zwiększony z wielką septymą jazzowy skrót (rzadszy)
C+M7 zwiększony z wielką septymą alternatywa, czasem mylące
C♯5(7) analityczny zapis (G♯ jako ♯5) rzadko stosowany
C(aug7) z nawiasem – opisowy czasem w nutach edukacyjnych
Rodzaj akordu Dźwięki Nazwa
C+ / Caug C – E – G♯ trójdźwięk zwiększony
C+7 / Caug7 C – E – G♯ – B♭ zwiększony z małą septymą
C+maj7 / Caugmaj7 C – E – G♯ – B zwiększony z wielką septymą

Uwaga na niejednoznaczności:

  • C+ = zazwyczaj trójdźwięk zwiększony

  • C+7 = zwiększony z małą septymą

  • C+maj7C+7 – mają różne septymy!

Kontekst Najlepszy zapis
Jazz / Real Book C+7, Caug7, C+maj7
Edukacja / teoria Caug7, Caugmaj7
Ręczna notacja C+7, C+Δ
Precyzja (np. w aranżacji) Caugmaj7

AKORD DOMINANTOWY

Zapis Znaczenie / Styl Uwagi
G7 standardowy, jazz/pop/klasyka najczęstszy, uniwersalny
Gdom7 edukacyjny / opisowy rzadko używany w praktyce
G⁷ wersja typograficzna (górny indeks) spotykane np. w nutach cyfrowych
G7/♯5 dominanta z alterowaną kwintą np. G – B – D♯ – F
G7♯9 dominanta z alterowaną noną często w jazzie/fusion
G7(b9) dominanta z małą noną klasyczny V7 w moll
G7sus4 dominanta z zawieszoną tercją G – C – D – F
G7alt akord alterowany zawiera ♯5, ♭5, ♯9, ♭9 – w zależności od kontekstu
G7b13 dominanta z obniżoną 13-tką np. G – B – D – F – E♭

Odmiany akordów dominantowych z rozszerzeniami

Zapis Dodatkowy składnik Brzmienie / Funkcja
G9 nona (A) G – B – D – F – A
G11 + nona + undecyma (C) często z pominięciem tercji
G13 + nona + undecyma + tercdecyma (E) bogate brzmienie funk/jazz
G7♭9 nona obniżona (A♭) typowe V7 w moll
G7♯9 nona podwyższona (A♯) „akord Hendrixa”
G7♭5 / G7♯5 kwinta alterowana silne napięcie do rozwiązania
G7alt zestaw różnych alteracji np. ♯5, ♭9, ♯9, ♭13 – używane w jazz improv
G7sus4 zawieszona tercja (C zamiast B) napięcie bez trybu durowego

 

Styl Zalecany zapis
Jazz / Funk G7, G9, G13, G7♭9, G7♯9, G7alt
Pop / Rock G7, G9, G7sus4
Klasyka / edukacja G7, Gdom7, G7♭9
Improwizacja / fusion G7alt, G7♯5♯9, G13♭9
Akord Symbol podstawowy Z rozszerzeniem
Dominanta G7 G9, G13
Alterowana G7♭9, G7♯9, G7♯5 G7alt
Zawieszona G7sus4 G13sus4
„Hendrixowski” G7♯9 bardzo napięciowy

Czym różni się akord dominantowy od innych?

Typ akordu Zapis Septyma Tercja Uwaga
Dominantowy G7 mała (F) wielka (B) typowe V7
Maj7 Gmaj7 / GΔ wielka (F♯) wielka nie ma funkcji dominantowej
Min7 Gm7 mała (F) mała (B♭) nie jest dominantą
Dim7 G°7 zmniejszona (E) mała funkcja napięciowa
Półzmniejszony Gø7 mała (F) mała np. IIø7 w moll