Kadencje

1. Kadencja harmoniczna Definicja: (od łac. cadere – „opadać”) Kadencja to połączenie akordów, które może: wyraźnie zakończyć odcinek, część lub całość utworu, zatrzymać narrację, stworzyć efekt zawieszenia, zapytania, przecinka lub zaskoczenia. 1.1 Rodzaje kadencji Typ kadencji Schemat funkcji Komentarz Doskonała / autentyczna T → D → T Dominanta prowadzi bezpośrednio do toniki; mocne rozwiązanie. Kościelna … Dowiedz się więcej

Harmonizacja

Harmonizacja to proces dodawania akompaniamentu akordowego do melodii. Można to osiągnąć na dwa główne sposoby: Dodając progresję akordową pod melodię – to klasyczne podejście, w którym melodia jest wspierana przez zmieniające się akordy. Grając jednocześnie jedną lub więcej nut wraz z melodią – czyli tzw. harmonizacja pionowa, w której każda nuta melodyczna jest uzupełniana o … Dowiedz się więcej

Akordy coltranowskie

Akordy coltranowskie (Coltrane Changes) to zaawansowana technika harmoniczna, w której progresje akordowe opierają się na przeskokach między tonacjami oddalonymi o tercję wielką. Wprowadzone i spopularyzowane przez Johna Coltrane’a, w szczególności w utworze „Giant Steps”, stały się kamieniem milowym w rozwoju nowoczesnego jazzu. Główne cechy Coltrane Changes: Zmiany tonacji w odstępach tercji wielkiej Coltrane często konstruuje … Dowiedz się więcej

Nierozwiązujące się dominanty septymowe

Akordy dominantowe septymowe zwykle tworzą kulminację napięcia harmonicznego, które wzbudza oczekiwanie rozwiązania – zazwyczaj w dół o kwintę lub o półton. W jazzie jednak, dzięki połączeniu europejskiej tonalności, afrykańskich wpływów i specyfiki instrumentalnej, dominanty zyskały nowe funkcje: mogą działać jako barwne akordy bez potrzeby rozwiązania. Takie akordy określa się jako: Nierozwiązujące się dominanty (non-resolving dominants) … Dowiedz się więcej

Zwodnicze rozwiązanie dominanty

Zwodnicze rozwiązanie dominanty w muzyce klasycznej D – (°)TVI Dominanta rozwiązuje się na tonikę szóstego stopnia (zamiast I). D – (°)TIII Rozwiązanie na mediantę górną (III) – rzadsze niż na VI. Mimo że takie rozwiązania są inne niż oczekiwane, są logiczne tonalnie – dlatego zostały zaakceptowane także w praktyce jazzowej jako tzw. standardowe rozwiązanie zwodnicze … Dowiedz się więcej

Skale a substytut dominanty

Jeśli dwa akordy dominantowe zawierają ten sam tryton (interwał zmniejszonej kwinty lub zwiększonej kwarty), można swobodnie zastąpić jeden drugim, o ile tryton pozostaje niezmieniony. Odległość między podstawami takich akordów to również tryton. Daje to nowe możliwości chromatyczne w harmonii jazzowej i wzbogaca kolorystykę progresji. Przykład: W tonacji C-dur: G7 (dominanta) zawiera tryton: B – F … Dowiedz się więcej

Skale a wymiana modalna

Skale akordowe a modalne zapożyczenie (MI – Modal Interchange) 1. Zasada budowania skal dla akordów MI Skale dla akordów pochodzących z modalnego zapożyczenia należy budować na podstawie modalnego źródła, czyli trybu, z którego dany akord został zapożyczony. 2. Różnica między skalami MI a skalami dominant wtórnych Dominanty wtórne (secondary dominants) opierają się na tonacji durowej … Dowiedz się więcej

Line Cliches

Nazwa „line cliché” pochodzi z jazzu i muzyki popularnej i odnosi się do „oklepanego” (czyli bardzo często używanego) motywu melodycznego — czyli „cliché” w sensie muzycznym, to fraza, która stała się standardowym, niemal schematycznym sposobem ozdabiania akordu.„Cliché” oznacza coś powtarzalnego, utartego, powszechnie stosowanego — w tym kontekście jest to charakterystyczny, często powtarzany chromatyczny fragment melodyczny. … Dowiedz się więcej

Substytuty dominant wtórnych w tonacjach minorowych

SubV odgrywa również rolę w repertuarze tonacji molowych, choć nie każdy diatoniczny akord ma jasno określoną funkcję SubV. Większa liczba potencjalnych celów diatonicznych może prowadzić do niepewności, które rozwiązanie jest „oczekiwane”. Dominanty substytucyjne (SubV) charakteryzują się: Niediatonicznym dźwiękiem w podstawie (root) Oczekiwaniem rozwiązania o pół tonu w dół Diatonicznym akordem docelowym Użyciem skali Lydyjskiej ♭7 … Dowiedz się więcej

Backdoor Dominanta

Backdoor dominanta to alternatywny sposób prowadzenia harmonicznego do toniki, czyli akordu I. Zamiast klasycznej dominanty V7, stosuje się akord ♭VII7, który dzięki wspólnym dźwiękom i funkcji prowadzi do toniki z nieco łagodniejszym, bardziej jazzowym brzmieniem. Backdoor dominanta to akord ♭VII7, który prowadzi do I, zamiast klasycznego V7. Porównanie: Funkcja Klasyczna dominanta Backdoor dominanta Akord V7 … Dowiedz się więcej