Tonalność.

Tonacja utworu to przynależność jego materiału dźwiękowego do konkretnej gamy (major lub minor).

Tonalność ustalana jest kilkoma parametrami: dźwiękiem centralnym (centrum tonalnym), znakami przykluczowymi, triadą harmoniczną (Subdominanta, Dominanta, Tonika) lub następstwem Dominanta – Tonika.

Sąsiadujące ze sobą akordy nie występują przypadkowo, mają określone funkcje i zestawiane są w taki sposób, żeby nie zaburzały poczucia tonalności.

W odróżnieniu od klasycznej muzyki europejskiej, operującej szerokimi łukami napięciowymi, w których na przykład Dominanta może trwać wiele taktów, w muzyce jazzowej tonacja może zmieniać się na krótkim odcinku, nawet jednego taktu. Takie zjawisko nazywane jest zboczeniem modulacyjnym lub „tonacją chwilową”.

Przykład: tonacja główna – C major, „tonacja chwilowa” – F major.

W przebiegu harmonicznym większości utworów jazzowych może się znaleźć wiele „tonacji chwilowych”. Wyznaczać je może niewiele akordów (czasami tylko dwa), nawet bez akordu tonicznego.
Dla poprawnej improwizacji niezbędne jest rozumienie harmonii utworu i określenie właściwych tonacji chwilowych.